Odżywki i suplementy – co to takiego?
Odżywki i suplementy diety to środki spożywcze, których głównym celem jest uzupełnienie diety w konkretne składniki – energetyczne, budulcowe lub regulujące. Zazwyczaj substancje, które możemy znaleźć w suplementach diety występują także w tzw. żywności konwencjonalnej, a więc takich produktach spożywczych które każdego dnia lądują na naszym talerzu. Idealnym przykładem będzie tutaj białko (a w zasadzie białka różnego rodzaju), czy wszystkie witaminy i składniki mineralne. Nawet kreatyna, jeden z najstarszych, najlepiej przebadanych przez naukowców i najczęściej stosowanych przez sportowców suplementów diety, całkiem obficie występuje w mięsie i jego przetworach.
W myśl ustawy suplementy może charakteryzować różna forma podania/przyjęcia – mogą to być tabletki, kapsułki, żele, proszki, drażetki, batony, posiłki w płynie i inne, pod warunkiem, że droga podania nie będzie naruszała ciągłości powłoki skórnej (nie będzie wymagała np. zastrzyku).
Po co stosować odżywki i suplementy diety?
Po przeczytaniu powyższego akapitu odpowiedź nasuwa się poniekąd sama – suplementy i odżywki stosuje się w celu wzbogacenia diety i/lub wsparcia jadłospisu w momentach kiedy takie jego skomponowanie by dostarczał odpowiedniej ilości wszystkich składników pokarmowych, okazuje się być niemożliwe do zrealizowania. Pamiętajcie jednak – najpierw komponujemy jadłospis, dbając o jego różnorodność i pełnowartościowość, starając się by dostarczał możliwie najwięcej niezbędnych składników odżywczych, a dopiero w momencie kiedy nasze zapotrzebowanie jest zbyt duże i/lub możliwości dostarczenia odpowiednich ilości poszczególnych składników wraz z dietą nie jest możliwe – sięgamy po suplementację. To nigdy nie powinien być tzw. „pierwszy krok”.
Czym są środki zabronione?
Do środków zabronionych zalicza się zarówno powszechnie znany testosteron, jak również wszelkie jego pochodne i inne środki zaliczane to tzw. SAA – steroidów anaboliczno-androgennych (powszechnie określanych sterydami), ale także prohormony, niektóre stymulanty (np. efedryna, strychnina, sibutramina czy DMAA), jak również popularne ostatnimi laty SARMy – selektywne modulatory receptora androgenowego. Lista substancji zabronionych jest znacznie dłuższa, a publikowana jest każdego roku przez WADA – Światową Komisję Antydopingową.
WADA – co to takiego?
Światowa Komisja Antydopingowa to instytucja powstała w 1999 pod przewodnictwem MKOl (Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego). Jej działania koncentrują się wokół walki ze stosowaniem niedozwolonego wspomagania (zarówno środków jak i metod). Warto podkreślić, że od stycznia 2020 prezydentem WADA jest polski lekkoatleta – Witold Bańka.
Co znajdę na liście WADA?
Każdego roku WADA publikuje „listę substancji i metod zabronionych” w których znajdziemy zarówno substancje bezwzględnie zakazane w każdej dyscyplinie, jak również te których stosowanie jest niedozwolone jedynie w niektórych dyscyplinach lub okresach, a także wspomniane zabronione metody/praktyki.
Czy suplementy mogą być porównywane ze sterydami?
Absolutnie nie, jak sami widzicie suplementy to jedynie środki będące źródłem substancji występujących w żywności. Nie mogą one zaburzać naturalnych funkcji fizjologicznych organizmu. Sterydy, czy też mówiąc szerzej, środki zabronione, to niejednokrotnie leki i aktywne biologicznie substancje istotnie wpływające na funkcjonowanie ustroju. Działają nieporównywalnie „silniej”, jednocześnie mogąc wyrządzić nieporównywalnie większe spustoszenie zdrowotne.